Sanayinin Zararları Nasıl Önlenir?
Endüstri Sanayi 5.0
2017 sonrası toplum için insansız teknolojiler hoş geldin!
Endüstri 5.0 kısaca toplum odaklı insansız teknolojiler diyebiliriz. Almanya ile başlatılan Endüstri 4.0’ı kavramaya çalışırken Japon bilimcilerin geliştirdikleri ‘toplum için teknolojik devrimi’ sayesinde, özellikle yaşlı bireyleri istihdam etmek üzere yapay zeka gibi robot teknolojilerini bir an evvel devreye sokulması için bir adım daha atıldı. Japon sanayicilere göre Endüstri 5.0, insanların yapamadıklarını yapacak bir devrim olacaktır. Endüstri 5.0 sayesinde yükselişe geçmesi planlanan bazı meslek dalları da artmaya başladı. Buna bir örnek; yapay zeka ve yazılım mühendisliği son dönemin hızla gelişen üniversite bölümlerinden birisidir.
Günümüzde çevre kirliliği küresel ölçekte sürekli artış göstermektir. Hava kirliliği, su kirliliği, toprak kirliliği, küresel ısınma çevre kirliliğinin başlıca ögeleri arasında yer almaktadır. Teknolojiye ve nüfus artışına paralel olarak gelişen sanayileşme neticesinde kurulan fabrikaların artışları, beraberinde çevre sorunlarını da getirmektedir.
Sanayinin Çevreye Verdiği Zararlar
Sanayinin yol açtığı kirliliğin boyutu, yatırım hacmiyle alakalı olmayıp en önemli sorun sanayileşme projesinin yanlış bir bölgede konumlanmasından kaynaklanmaktadır. Verimli tarım arazilerine kurulan sanayi tesislerinin kontrolsüz katı, sıvı ve gaz atıkları, faaliyet gösterdiği bölgede toprak, hava ve su kirliliğine yol açmaktadır. Birçok tarım işletmesi bu kirlilikten dolayı olumsuz etkilenmektedir. Toprağın verimi düşmekte, mahsul verimi azalarak kimyasal kirliliğe maruz kalmaktadır.
Ülkemiz endüstri alanında hızlı bir gelişme süreci içerisindedir. Bu gelişmeye paralel olarak tarım arazilerinin yanı sıra bitki örtüsü ve hayvan türleri de çevre kirliliğinden olumsuz etkilenmektedir. Ortaya çıkan kirliliğin önüne geçilebilmesi için konu ile alakalı detaylı çalışmalar yapılmış, alınacak önlemler büyük ölçüde tespit edilmiştir.
Sanayi faaliyetlerinin çevreye verdiği zararların önüne geçilebilmesi için alınacak önlemler şunlardır:
Sanayi tesislerinin kurulacağı bölge özenle seçilmelidir. Tesisin çevreye vereceği zararlar göz önünde bulundurulmalıdır. Plan ve projeler detaylı bir araştırma süzgecinden geçirilerek tesisin kuruluş yeri doğru tespit edilmelidir.
Günümüzde insanlığı tehdit eden en büyük çevre sorunu hava kirliliğidir. Sanayi tesislerinin bacalarından çıkan zehirli gazlar atmosfere yükselerek rüzgarın etkisiyle kısa zamanda geniş bir bölgeye etki edebilmektedir. Bu gazların çevreye zarar vermeyecek düzeye indirgenmesi için işletmelerce gerekli yatırımların yapılması sağlanmalıdır. Fabrikaların havaya verdiği zararın önüne geçilebilmesi için fabrika bacalarına filtre sistemi kurulmalıdır.
Toprağın verimliliğini artırmaya yönelik toprak koruma projeleri gerçekleştirilmelidir.
Sanayi tesislerin katı, sıvı ve gaz atıklarının çevreye verdiği zararı telafi edebilme adına tesis çevresinde ağaçlandırma çalışmaları, havza düzenleme projeleri yapılmalıdır.
Sanayi atıklarında bulunan ağır metaller su kirliliğine yol açmaktadır. Bu nedenle Sanayi tesislerinin su kaynaklarına yakın kurulmamasına dikkat edilmelidir. Fabrika atıklarının su kaynaklarına verilememesi ve atıkların arıtılması için arıtma tesisi kurulması sağlanmalıdır.
Sanayinin doğaya verilebileceği zararların önüne geçilebilmesi için teknolojik yenilikler takip edilmeli ve fitre tesisleri teknoloji ile orantılı olarak revize edilmelidir. Sanayi işletmeleri devlet eliyle sıklıkla denetimden geçirilmelidir. Gerektiğinde para cezaları ve üretimin durdurulması gibi yaptırımlar getirilerek, çevrenin korunması adına hayata geçirilen önlemlerin devamlılığı sağlanmalıdır.
Sanayi faaliyetleri çevreye verdiği gürültü ile zarar verebilmektedir. Ortaya çıkan ses kirliliği çevrede yaşayan canlıları olumsuz yönde etkilemektedir. İnsan psikolojisini ve doğal hayatta yaşayan hayvanların doğal dengesini bozmaktadır. Bunun önüne geçilebilmesi için sanayi tesislerinin yaşam alanlarından uzak bölgelerde kurulması gerekmektedir.
Sanayi tesislerinde geri dönüşümlü temiz ham madde kullanımı sağlanmalıdır.
Sanayileşme faaliyetlerinin çevreye verdiği zararların önlenmesinde devlete düşen görevler nelerdir?
Teknolojinin nimetlerinden faydalanılarak geri dönüşüm faaliyetlerinin artırılması konusunda devletin müdahalesi oldukça önemlidir. Alternatif enerjilerin geliştirilerek fabrikalarda hayata geçirilmesi için gerekli çalışmaların yapılması hususunda müteşebbisler devlet tarafından aydınlatılmalı ve gerekli destek sağlanmalıdır.
